Verkleinwoorden: mag het ietsje minder?

“Het zonnetje schijnt!” zegt mijn normaliter chagrijnige onderbuurman. Het zonnetje? Dat zonnetje heeft een diameter van 1,393 miljoen kilometer en een massa van 1,989×10^30 kg, meneer. Ok, toegegeven: die massa moest ik ook even Googlen, maar vertrouw me op mijn blauwe ogen dat het hemellichaam gigantisch is.

Mijn mannetje

Waar ik op doel? Verkleinwoorden. Ik heb er een hekel aan. Hierbij is het zonnetje nog een vrij onschuldig voorbeeld. Er zijn namelijk vrouwmensen die 20 verkleinwoordjes, herstel verkleinwoorden, in drie minuten tijd proppen. “Ik neem even een slaatje bij het etentje, want ik heb gisteren zoooo veel chipjes op! En strakjes lekker met de voetjes omhoog met mijn mannetje (van 33 red.) in ons fijne huisje!” Mag ik even braken?

Groentjes met een vleesje

Vooral voedsel wordt overmatig vervormd tot zelfstandig naamwoord. “Vanavond eten we lekker groentjes met een vleesje”. Mits je zojuist een maagverkleining bent ondergaan, mag je van mij met je fiets in de tramrails raken. Hetzelfde geldt voor foodies die roepen een zoetje en een bittertje te herkennen in hun boekweitpannenkoekjes. Maar de gedoodverfde winnaar is toch echt het zuurtje dat je krijgt bij de rekening in een restaurant. Wat het precies is, weet ik niet, maar ik stel mij er een vieze, plakkerige, gele Napoleonbal bij voor die zo in je keelgat kan (en mag) schieten.

Waarom doen we het, die verkleinwoorden? Staat het schattig? Charmant? Bescheiden of gezellig? Zijn we te onzeker om duidelijke, sterke taal uit te slaan? Wie neemt je nou serieus als jij jouw bedrijfje promoot aan iemand die een bedrijf runt, terwijl het beide van dezelfde omvang is? En een vraag stellen klinkt toch veel stelliger dan eventjes een vraagje stellen?

Een biertje

Ik geef toe, ik maak mijzelf er ook schuldig aan. Een biertje of een koffietje drinken flapt er al gauw uit, en een compliment over je leuke jurkje is al snel gemaakt. Toch vind ik overmatig gebruik van onnodige verkleinwoorden dodelijk vermoeiend. Krachtige woordkeuzes laten je sterker overkomen, zowel op persoonlijk vlak als op de werkvloer. 

Dus, weg met je stukje service, het beetje advies en weg met mannen van 40+ die gaan golfen met een vriendje. Weg met vorkjes prikken, met z’n viertjes op vakantie gaan en de gezellige middagjes met je dinnetjes. Stap over op huis, boom, beest en probeer het gebruik van verkleinwoorden uitsluitend te beperken tot objecten die daadwerkelijk klein zijn. Een bedje staat alleen in het huis van de zeven dwergen en een fietsje duidt op een driewieler.

Nu maar hopen dat het zonnetje snel gaat schijnen.